۱۳۸۷ فروردین ۱۷, شنبه

مراكز داده‌ي ايراني چه مي‌كنند؟!

ايجاد مراكز داده داخلي در راستاي توسعه‌ي فن‌آوري ارتباطات و اطلاعات در سطح كشور و با توجه به اهميت روز افزون ارتباطات اينترنتي و تجارت الكترونيكي و استفاده از شبكه‌هاي امن به‌عنوان بستري مناسب براي ارايه سرويس‌هاي متنوع اطلاعاتي بخش دولتي و غيردولتي و به عنوان راه حلي مناسب براي نيل به اين هدف مطرح شد و در ابتدا مجوز براي ايجاد سه مركز در كشور صادر شد.
به گفته‌ي دست‌اندركاران عوامل مهمي در ايجاد يک ديتاسنتر يا مركز داده،‌ دخيل هستند که از جمله مي‌توان به پهناي باند مناسب، زيرساخت لازم و ضروري در کنار هزينه‌هاي سنگين و در عين حال برآورد کردن امنيت لازم و جلب مشتري اشاره کرد.
به گزارش خبرنگار فن‌آوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، چنانچه عوامل ابتدايي را حل شده درنظر بگيريم کمبود اطمينان براي مشتري و قيمت تمام شده بالا از جمله مهمترين مشکلات ديتاسنترهاي داخلي است كه درحال حاضر با ان دست وپنجه نرم مي‌كنند.
با وجودي كه دبيرخانه‌ي شوراي عالي فن‌آوري اطلاعات كشور اعلام كرد كه در راستاي تدوين سياست‌هاي حاكم بر مراكز داده ديتاسنتر از اين پس نگه‌داري اطلاعات پايگاه‌هاي اينترنتي متعلق به دستگاه‌هاي دولتي صرفا در داخل كشور مجاز شناخته شد اما سه شركت داخلي كه مجوز ايجاد و راه‌اندازي ديتاسنتر به آن‌ها اعطا شده از وضعيت موجود ناراضي هستند و کمبود اطمينان براي مشتري به‌ويژه دولتي‌ها و قيمت تمام شده‌ي بالا را از جمله مشکلات خود عنوان مي‌كنند.
هزينه‌ي ديتاسنتر داخلي براي شركت‌ها زياد است
مدير عامل يك ديتاسنتر داخلي درباره‌ي ميزان استقبال از اين ديتاسنترها گفت: با توجه به بخش‌نامه‌اي كه بر اساس آن دولت شركت‌هاي دولتي را موظف كرده تا از هاست داخلي استفاده كنند، اميد به استقبال خوبي داريم اما تعدادي از اين شركت‌ها هنوز با ديتاسنترهاي خارجي قرارداد دارند و مهلت آن‌ها تمام نشده است.
مسعود همتي با تشريح آخرين وضعيت فعاليت اين ديتاسنتر و با تاكيد بر مشكلاتي كه بر سر راه اين شركت جهت اخذ وام مربوطه بوده است، اظهار كرد: مشكلات اخذ وام مطرح شدن بحث‌هايي نظير اين بود كه اين شركت دولتي نبوده و خصوصي هم نيست؛ اين مشكلات به دليل وجود سهامداراني چون بانك ملي، سازمان تامين اجتماعي در اين شركت رخ داد اما چند روز گذشته بازديدي جهت اعلام مبلغ از شركت به عمل آمد و تا حداكثر يك ماه آينده وام پرداخت مي‌شود.
به گفته‌ي او از طرفي هزينه‌ي ديتاسنتر داخلي براي شركت‌ها زياد و در خارج از كشور پهناي باند فوق‌العاده ارزان است و اين در حالي است كه در كشور يكي از هزينه‌هاي سنگين براي ديتاسنترها هزينه‌ي پهناي باند است و باعث مي‌شود قيمت خدمات ديتاسنتر در داخل قابل ملاحظه نباشد.
او تصريح كرد: ديتاسنترهاي خارجي يك گيگابايت را 20 هزار تومان ارايه مي‌دهند، اما ديتاسنترهاي داخلي همين پهناي باند را با رقم 200 هزار تومان ارايه مي‌كنند. ايجاد تعادل در اين تفاوت قيمت نيازمند كمك‌هاي دولتي است.
به عقيده تحليلگران معمولا در راه‌اندازي و آغاز هر پروژه‌اي تب خاصي وجود دارد، به گونه‌اي كه در ابتدا هزينه‌ي سنگيني را تقبل مي‌كنيم، اما معمولا در فاز راه‌اندازي با كمبود بودجه مواجه مي‌شويم و پروژه‌ دستخوش تغيير قرار مي‌گيرد كه در IDC نيز همين طور بوده است.
شواهد نشان مي‌دهند كه بازار ايران، بازار بزرگي براي ديتاسنتر محسوب مي‌شود، اما در مرحله‌اي با نبود مشتري مواجه شده كه مشكلات فني نيز به آن دامن مي‌زند.
همچنين نبود پشتيباني مناسب از سوي شركتي مانند مايكروسافت در بخش فني صدمات زيادي را به ديتاسنترها در كشور وارد مي‌كند و براي خريد نرم‌افزار محدوديت‌هاي بسياري وجود دارد و پاسخگو نبودن اين شركت‌ها مايكروسافت باعث شد كه تيم‌هاي فني قوي تشكيل شوند اما اگر حمايتي صورت نگيرد، اين كسب و كار كه با امنيت ملي در ارتباط است، با شكست مواجه مي‌شود و در نتيجه نيازمند توجه ويژه‌ است.
طراحي و ايجاد ديتاسنتر داخلي با هزينه‌اي تا 300 ميليارد تومان
اما محمدباقر ظهوري‌فر - مدير عامل شركت ارتباطات زيرساخت - از بحث ايجاد ديتاسنتر ملي سخن گفت و
در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، با بيان اين كه IDC يك ديتاسنتر ملي است كه اطلاعات محرمانه و حساس كليه‌ي ارگان‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتي را ذخيره و نگه‌داري مي‌كند اظهار كرد: اگر اتفاقي براي هر كدام از ديتاسنترهاي آن سازمان در اين IDCها پيش بيايد، پشتيباني از اطلاعات وجود دارد تا بتوان آن را جايگزين كرد و در واقع با ايجاد هاستينگ داخل كشور ديگر نيازي نيست كه سازمان‌هاي دولتي، به شبكه‌ي خارج از كشور وابسته شوند.
به گفته‌ي او شارع در واقع اشل كوچكي از هاستينگ داخلي است كه فاز اول طراحي اين پروژه حدود 30 ميليارد تومان هزينه در برداشت كه اين مبلغ از محل منابع داخلي خودمان تامين مي‌شود.
وي ادامه داد: براي اين كار به اطلاعات نياز داريم كه بايد از سازمان‌هاي ديگر دريافت كنيم تا حجم كار مشخص شود و بر اساس آن بتوانيم طراحي سيستم را داشته باشيم و در اين زمينه شناسايي محل‌ها از نظر امنيت و آماده كردن آن براي نصب تجهيزات از موارد مهم محسوب مي‌شود.
ظهوري‌فر گفت: البته ممكن است نيازهاي ما با فاز اول حل شود و هر وقت كه نيازها مشخص شد بر اساس آن، فازبندي‌ها انجام مي‌شود؛ البته اين امكان نيز وجود دارد كه اين پروژه در اعلام نيازهايي كه از سازمان‌ها و يا دولت به ما انجام مي‌شود، فازهاي مختلفي داشته باشد كه براي اين كار از سازمان‌ها و ارگان‌هاي مرتبط با آن درخواست كرديم كه اطلاعات را به ما بدهند.
ظاهرا با راه‌اندازي مراكز داده در ايران برخي از شركت‌ها و موسسات بر اساس بخشنامه‌هاي دولت و برخي نيز به دنبال تجربيات موفق همكاران خود و امكانات به‌وجود آمده در كشور از مراكز داده داخل كشور استقبال كرده‌اند و در نتيجه از سوي بخش عمده‌اي از مشتريان خدمات ميزباني شركت، از انتقال سايت‌هاي اينترنتي موجود در خارج به مراکز داده داخل كشور استقبال بعمل آمده است.
به گفته‌ي اياد خمسه - مدير عامل يك ديتاسنتر داخلي - اين مركز داده به لحاظ زيرساخت و تجهيزات جزو بزرگ‌ترين ديتاسنترهاي كشور محسوب مي‌شود و امتياز انحصاري آن نسبت به ديگر ديتاسنترهاي داخلي وجود Main frame و رايانه‌هاي جديد IBM Z900 است که از لحاظ قدرت پردازنده و حجم حافظه به مراتب در سطح بالايي قرار دارند.
وي ادامه داد: مركز ديتاي اينترنتي اين ديتاسنتر بر اساس استانداردهاي روز دنيا طراحي و در آذرماه 1384 و در وسعتي در حدود 500 متر مربع پياده‌سازي و راه‌اندازي شده است. اين مرکز از نظر امنيت فيزيکي داراي سيستم‌هاي کنترلي پيشرفته در مانيتورينگ برودت و رطوبت، اعلام حريق و دوربين‌هاي مدار بسته بوده که در ساختماني با مقاومت 9 درجه‌ي ريشتر در برابر زلزله احداث شده است.
نمي‌توان ضعف ديتاسنترها ر با قانون توجيه كرد
اما معاون فن‌آوري اطلاعات دانشگاه شهيد بهشتي با تاكيد بر اين كه ديتاسنترهاي داخلي بايد خود را با ارايه‌ي سرويس مناسب به اثبات برسانند تصريح كرده بود: با قانون نمي‌توان ضعف ديتاسنترها را توجيه كرد بلكه با ايجاد فضاي مطمئن سازمان‌ها به آن‌ها روي خواهند آورد؛ در فرهنگ ايران بهترين شيوه‌ي جوابگويي ارايه‌ي كار با كيفيت خوب براي اثبات توانايي‌ها است.
علي‌رضا طالب‌پور خاطر نشان كرد: در حال حاضر توان به حدي نيست كه دانشگاه‌ها به راحتي با ديتاسنترهاي داخلي همكاري كنند و ترجيح مي‌دهند با صرف هزينه‌ي خود به ايجاد IDC اقدام كنند.
مخابرات از ديتاسنترهاي داخلي حمايت نكرده‌است
‌هادي قنبري - كارشناس IDC در يكي از ديتاسنترهاي داخلي- نيز در اين باره با تاكيد بر اين كه متاسفانه مخابرات از ديتاسنترهاي داخلي حمايت نكرده است، گفت: ما در صورتي مي‌توانيم سرويس‌دهي مناسبي داشته باشيم كه پهناي باند با قيمت بهتر و ارزان‌تري در اختيار ما قرار بگيرد زيرا يكي از بزرگ‌ترين مشكلات ما در اين زمينه اين است كه پهناي باند با قيمت گراني در اختيار ما قرار مي‌گيرد.
وي با بيان اين كه مخابرات همزمان با بخش خصوصي شروع به راه‌اندازي ديتاسنتر كرد اما در اين زمينه عقب مانده و عملكرد موفقي نداشته است، گفت: به دليل گران بودن هزينه‌ي پهناي باند قيمت ‌هاست كردن سايت‌ها در داخل كشور بالاتر از پشتيباني آن‌ها در خارج از كشور است بنابراين هم چنان تمايل بيشتري به‌ هاست سايت‌ها در خارج از كشور وجود دارد
وجود ديتاسنتر دولتي براي منابع دولتي ضرورت دارد
با اين حال مدير گروه فن‌آوري‌هاي نوين پژوهشكده‌ي مجلس معتقد است: عواملي چون تحريم باعث مي‌شود بزرگ‌ترين ديتاسنتر داخل كشور تنها سرور تحت سيستم عامل لينوكس را سرويس دهد، در حالي كه بيش‌تر كاربران داخلي از ويندوز استفاده مي‌كنند.
رضا باقري گفت: وجود ديتاسنتر دولتي براي منابع دولتي ضرورت دارد و ديتاسنترهاي خصوصي اولويت بعدي ميزباني اطلاعات براي ارگان‌هاي دولتي نسبت به مراكز خارجي است.
باقري ادامه داد: براي ايجاد ديتاسنتر 12 تا 16 ميليارد تومان هزينه صرف مي‌شود كه به شرايط فيزيكي و پهناي باند خاص نياز دارد و توجيهي براي پرداخت اين هزينه توسط هر سازماني وجود ندارد.