۱۳۸۶ دی ۱, شنبه

ستاری‌فر: با این درآمد عظیم نفتی کجا ایستاده‌ایم؟

محمد ستاری‌فر، رئیس پیشین سازمان منحل شده مدیریت و برنامه ریزی ایران، در نامه ای سرگشاده به محمود احمدی نژاد، اقتصاد این کشور را دچار 'بیماری صعب‌العلاجی' دانسته که در آن دولت با اتکا به درآمد نفتی حاکم بلامنازع است و خطاب به رئیس جمهور ایران پرسیده "ما با این پشتوانه عظیم درآمد نفتی کجا ایستاده‌ایم؟"
آقای ستاری‌فر در بخشی از این نامه با اشاره به آنچه درآمد 150 میلیارد دلاری حاصل از صادرات نفت و گاز از مرداد 84 تا اسفند 86 نامیده، نوشته است: "اگر با رجوع به خزانه و پرداخت‌های آن معلوم شود که حداکثر ۴۰ میلیارد دلار از این پول صرف طرح های عمرانی شده و الباقی به کام بودجه جاری رفته است باید چه کار کرد؟"
نامه این اقتصاددان ایرانی در شرایطی نشر می یابد که انتقاد از سیاست های اقتصادی دولت محمود احمدی نژاد در ماه های اخیر فزونی یافته و برای اولین بار اذعان رئیس جمهور ایران را به پاره ای از این مشکلات به همراه داشته است.
چند ماه پیشتر (ژوئیه 2007) آقای احمدی نژاد درپی انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران در نشستی چند ساعته با پنجاه و هفت اقتصاددان ایرانی شرکت کرد و در آن نشست از آنان خواست نظرات خود را در باره نحوه مصرف درآمدهای نفتی و اصلاح نظام بانکی ارائه کنند. محمد ستاری‌فر نامه اخیر خود را پاسخی به آن درخواست رئیس جمهور ایران دانسته و با ابراز اینکه از زمان آن نشست نگرانی ها در مورد اقتصاد این کشور 'مضاعف' شده، نوشته است "نكاتی را [در نشست با 57 اقتصاددان] جمع بندی كرديد كه موارد آن تاكنون تحقق نيافته است."
وی در تشریح وضعیت کنونی اقتصاد ایران افزوده: "توزیع درآمدهای نفت بر اساس مصالح روز دولت، افزایش بهت‌آور نقدینگی را به میزان دو برابر رسانیده؛ افزایش قیمت‌ها، افزایش قیمت مسکن و آثار زیان بار آن برای جامعه، در همه جا مشهود است؛ و واردات گسترده و رکود بسیاری از واحدهای تولیدی را به همراه خود آورده است."
در ماه های اخیر شخصیت ها و گروه های مختلفی در ایران در مورد اداره اقتصاد این کشور به آقای احمدی نژاد انتقاد کرده اند. محور اصلی این انتقادها نحوه مصرف درآمدهای نفتی از سوی دولت ایران بوده که همراه با افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی، افزایش کم سابقه ای داشته است.
درآمدهای نفتی ایران در دو سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است
بهای نفت در طی دو سال گذشته سیر صعودی داشته و تا مرز صد دلار برای هر بشکه رسیده است. کارشناسان با اشاره به این رقم درآمدهای نفتی ایران در دوران حدودا سی ماهه ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد را بیش از صد میلیارد دلار برآورد می کنند.
رئیس پیشین سازمان منحل شده مدیریت و برنامه ریزی ایران در نامه خود با اشاره به درآمدهای فزاینده نفتی، به دفاع از پرداخت یارانه مستقیم به طبفات کم درآمد پرداخته و نوشته است: "این یعنی جابجایی قدرت در جهت اهداف توسعه؛ یعنی توانمند سازی اقشار کم درآمد؛ یعنی عدالت که هر کسی کالا و خدمتی را مصرف کرد قیمت آن را بپردازد."
آقای ستاری‌فر با اشاره به میلیاردها دلار ارزش نفت و گاز استخراج شده در ایران نوشته است: "کشور همسایه ما ترکیه، که مقرر شده است اقتصاد ایران در افق چشم‌انداز از آن پیشی گیرد، اکنون بدون داشتن این پشتوانه درآمد عظیم شتابان و بالنده از ما پیشی گرفته و هر روز فاصله خود را بیشتر می‌کند. ما با اين پشتوانه عظيم درآمد نفتي كجا ايستاده‌ايم؟"